SWB 022: Cykl wywiadowczy [#CSI 013]

Krótko, jasno i przejrzyście o podstawowych koncepcjach Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence).  W tym odcinku cyklu SWB (Szpiegostwo W Biznesie) blok „Kwestie systemowe CSI„: cykl wywiadowczy, KIT-y i KIQ.

Zapraszam serdecznie 🙂

$CSI cykl wywiadowczy tytuł

O CZYM PRZECZYTASZ

    • Etapy cyklu wywiadowczego
    • KIT czyli Kluczowe Zagadnienia Wywiadowcze
    • KIQ czyli Kluczowe Pytania Wywiadowcze

A przy okazji...
Jeśli interesuje Cię tematyka Bloga:

I nie zapomnij zaglądać na Vloga 🙂

A TUTAJ możesz zostać Patronem Bloga!

Miłego czytania 😉

A TERAZ PO KOLEI…

Na YouTube’owym kanale Szpiegul.pl publikuję cykl audycji wideo, w którym staram się krótko, jasno i przejrzyście wyjaśnić najbardziej podstawowe koncepcje Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence). Wiąże się to, oczywiście, ze stosowaniem przeze mnie uogólnień (ale nie skrótów czy uproszczeń!).

Niniejszy artykuł nie jest prostą transkrypcją poszczególnych odcinków. Jego treść została poprawiona i uzupełniona (czasami znacznie) w stosunku do tego, co opublikowałem na YT. Podobnie zresztą jest z wszystkimi odcinkami cyklu.

A ów cykl obejmuje pięć bloków zagadnieniowych (w każdym zaś trzy odcinki):

    • Wywiad w biznesie:
      • Wywiad gospodarczy
      • Wywiad konkurencyjny
      • Wywiad biznesowy
    • Inteligencja analityczna:
      • Cele analityki
      • Rozwój analityki
      • Typy analiz
    • Bezpieczeństwo biznesu:
      • Bezpieczny biznes
      • Osłona kontrwywiadowcza
      • Szpiegostwo gospodarcze
    • Zarządzanie strategiczne:
      • Struktury i kryzysy
      • Piramida i planowanie
      • Strategiczny HR
    • Kwestie systemowe CSI:
      • Cykl wywiadowczy
      • System Wczesnego Ostrzegania
      • Cyberbezpieczeństwo

Koncepcja CSI

Całościowa koncepcja Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI wygląda następująco:

    • Fundament tworzy zarządzanie strategiczne:
      • w kierowaniu ogólnym,
      • zasobami ludzkimi
    • Na nim oparte są trzy filary:
      • wywiad w biznesie,
      • inteligencja analityczna,
      • bezpieczeństwo biznesu,
    • Klamrą spinającą całość (niejako dachem naszej konstrukcji) jest System Wczesnego Ostrzegania.

ETAPY CYKLU WYWIADOWCZEGO

Cykl wywiadowczy w logiczny i spójny sposób opisuje etapy pracy wywiadowczej i analitycznej oraz wykorzystanie informacji przez użytkownika (decydenta).

podstawowej swej formie cykl wywiadowczy jest bardzo prosty:

    • użytkownik składa zapytanie (zlecenie wywiadowcze),
    • następuje proces zbierania danych,
    • proces analizy informacji,
    • przekazanie (raportowanie) informacji wywiadowczej zlecającemu,
    • a także włączenie jej do posiadanego rozpoznania (powiększanie zasobu posiadanej wiedzy).

Czyli:

    • planowanie i kierowanie,
    • zbieranie,
    • analiza,
    • rozpowszechnianie.

Proste, prawda?

#CSI cykl wywiadowczy
Podstawowy cykl wywiadowczy wygląda tak…

Wbrew pozorom jest to nigdy nie kończący się proces. Cały czas należy jeszcze coś ustalić, zmniejszyć luki poznawcze, załatać niewiadome… W dodatku można tego dokonać tylko w sposób aktywny: pojawia się pytanie i trzeba zebrać potrzebne informacje, a następnie je przeanalizować. I tak w kółko…

Na etapie planowania ustalamy, jakie problemy należy rozwiązać i jakie informacje należy zebrać, aby uzyskać prawidłowe odpowiedzi.

Następnie zbieramy surowe informacje (czyli dane) z wielu różnych źródeł (o samych źródłach danych przeczytasz tutaj).

Kiedy już to zrobimy następuje przetwarzanie czyli synteza surowych danych w kierunku informacji.

Wówczas materiał poddajemy analizie (czyli integracji, ocenie i analizie) wszystkich dostępnych danych oraz ich przekształcenie w produkt analityczny (analityk integruje dane w spójną całość, umieszcza ocenione informacje w kontekście i wytwarza gotowe informacje wywiadowcze obejmujące alternatywne scenariusze, referencje i konsekwencje oraz wymagania dotyczące gromadzenia nowych danych).

Ostatnim etapem jest rozpowszechnianie czyli dystrybucja produktów wywiadowczych wśród decydentów, którzy ich potrzebują. Przede wszystkim wśród tych, których początkowe potrzeby wygenerowały wymagania wywiadowcze.

Na podstawie uzyskanej wiedzy podejmowane są decyzje, w tym prowadzące do wniosków o dalsze badanie (co ponownie uruchamia cykl wywiadowczy).

W ten sposób działa wywiad gospodarczy, szczególnie w końcowym etapie swojego rozwoju, tzn. gotowy na przekształcenie się w wywiad konkurencyjny.

Zauważmy, że wymagania dotyczące zbierania nowych danych pochodzą z dwóch źródeł: decydentów oraz analityków. Tym samym, z punktu widzenia informacji, realny cykl wywiadowczy wygląda nieco bardziej skomplikowanie. Mniej więcej tak…

#CSI cykl wywiadowczy pełny
Tak wygląda pełny cykl wywiadowczy. Materiał wideo zawiera animację pozwalającą śledzić zdarzenia na linii czasu cyklu wywiadowczego. Serdecznie zapraszam do obejrzenia 😉

Prześledźmy pełny cykl wywiadowczy krok po kroku:

    • decydent zgłosił zapotrzebowanie informacyjne:
      • układamy plan uzyskania potrzebnych informacji, a następnie uruchamiamy mechanizm zbierania danych.
    • Wchodzimy na etap zbierania:
      • zebrane i przetworzone informacje podlegają ocenie i włączeniu do systemu czyli gromadzeniu w bazach danych oraz przekazaniu do ich scalenia i analizy.
      • Z systemu baz danych korzysta się podczas wykonywania analiz.
    • Na tym etapie poszukujemy tego, co w informacji przeważa oraz luk poznawczych:
      • to generuje potrzebę dalszego zbierania danych (pogłębiania tematu),
      • potrzeby i zadania wymuszają potrzebę zaplanowania sposobu uzyskania potrzebnych informacji i ten cykl rusza od nowa.
    • Jednocześnie jednak analityk tworzy produkt wywiadowczy:
      • wówczas podejmowana jest decyzja co zrobić z tą informacją wywiadowczą; w jaki sposób ją rozpowszechnić:
        • można ją bowiem zaraportować decydentowi, a na jej podstawie zostanie podjęta decyzja strategiczna.
        • można również przekazać do dalszego, dokładniejszego rozpracowania.
    • Ten etap może nastąpić równolegle z raportowaniem decydentowi:
      • niektóre wyniki rozpracowania trafiają bezpośrednio do analizy.
      • wówczas cykl: Analityk-Decyzja-Dystrybucja powtarza się.
    • Rozpracowaniem zwykle zajmuje się zespół zadaniowy, który podejmuje działania ukierunkowane na ustalenie gdzie teraz znajduje się firma (w związku z danym rozpracowaniem):
      • następuje wówczas zbieranie danych wywiadowczych.
      • jednocześnie zbierane są inne dane wywiadowcze.

Cykl trwa.

Jak widać są to działania aktywne, zaplanowane i skoordynowane.

Tak wygląda cykl wywiadowczy w wywiadzie konkurencyjnym.

O wywiadzie biznesowym opowiemy sobie w następnym odcinku. A właściwie o tej jego części, która dotyczy Systemu Wczesnego Ostrzegania.

KIT – KLUCZOWE ZAGADNIENIA WYWIADOWCZE

Ocenie potrzeb wywiadowczych (czyli informacyjnych) firmy służą KIT-y i KIQ.

KIT’s (Key Intelligence Topics) to Kluczowe Zagadnienia Wywiadowcze: to te aspekty środowiska, które mają największe znaczenie dla firmy z punktu widzenia realizacji jej celów biznesowych.

Możemy wskazać na istnienie trzech typów KIT’s:

    • dotyczące Systemów Wczesnego Ostrzegania (o czym powiemy sobie w następnym odcinku cyklu) czyli o pojawiających się szansach i zagrożeniach.
      • Głównym zagadnieniem jest: Czy firma patrzy w przyszłość?
    • Strategiczne, związane z konkretnie planowanymi strategiami firmy.
      • Głównym zagadnieniem jest: Czy działam w ciemno?
    • dotyczące kluczowych konkurentów firmy.
      • Głównym zagadnieniem jest: Gdzie firma znajduje się na mapie konkurencji? Do kogo się porównujemy?

KIT-y znacznie przyspieszają osiąganie celów biznesowych. Muszą być jednak poprawnie zidentyfikowane.

KIQ – KLUCZOWE PYTANIA WYWIADOWCZE

Z kolei KIQ (Key Intelligence Questions) to Kluczowe Pytania Wywiadowcze, badawcze, pozwalające wypełnić luki poznawcze w posiadanym rozpoznaniu:

    • w jakim miejscu znajduje się firma?
    • jak brzmią odpowiedzi, których nie znam?
    • jakie pytania dadzą mi te odpowiedzi?

Zestawy KIT i KIQ są niezbędne jeśli chcemy dostarczać użytkownikom  odpowiednie informacje.

Zestawy te nie są stałe i niezmienne. Dlatego należy regularnie dokonywać ich aktualności. Dlaczego?

Jest kilka powodów:

    • zmiany otoczenia konkurencyjnego – choć brzmi to elementarnie, to niektórzy mogą to przeoczyć,
    • wykrywanie trendów – jeśli istnieją znaczące trendy wpływające na branżę, kluczowe tematy wywiadowcze muszą zostać zmodyfikowane. Trendy mogą stwarzać możliwości i zagrożenia, na które firma musi być przygotowana,
    • zwiększony dostęp do informacji – większy dostęp do informacji modyfikuje zestaw kluczowych tematów wywiadowczych firmy,
    • personel – zatrudnienie pracowników o określonych umiejętnościach wpływa na ustalone tematy wywiadowcze (techniki badawcze i zaawansowane metody analizy strategicznej skłaniają do oferowania różnych opcji, gdy zachodzi potrzeba odpowiedzi na kluczowe pytania wywiadowcze),
    • budżet – zawsze będzie wyznaczać zasoby potrzebne do gromadzenia i oceny informacji w odpowiedzi na kluczowe tematy wywiadowcze. 

W czasach zmniejszania budżetu menedżer może nie być w stanie zrealizować wstępnie zdefiniowanych tematów. W rezultacie menedżerowie i decydenci muszą dostosować wymagania stawiane funkcjom wywiadu konkurencyjnego, gdy dostęp do narzędzi gromadzenia i analizy danych jest ograniczony.

#CSI KIT i KIQ

PODSUMUJMY

    • Cykl wywiadowczy w logiczny i spójny sposób opisuje etapy pracy wywiadowczej i analitycznej oraz wykorzystanie informacji przez użytkownika (decydenta).
    • Cykl wywiadowczy polega na obrocie informacją (przekształcaniu danych w wiedzę): planowaniu, zbieraniu, analizie i rozpowszechnianiu.
    • Prosty cykl wywiadowczy stosowany jest przez wywiad gospodarczy.
    • Realny, pełny cykl wywiadowczy jest bardziej skomplikowany, a podejmowane działania (zdarzenia) są aktywne, zaplanowane i skoordynowane.
    • Pełny cykl wywiadowczy stosowany jest przez wywiad konkurencyjny.
    • Cykl wywiadowczy jest niekończącym się procesem.
    • Wymagania dotyczące danych pochodzą od decydentów i analityków.
    • Na podstawie uzyskanej wiedzy podejmowane są decyzje, w tym prowadzące do wniosków o dalsze badanie.
    • Ocenę potrzeb wywiadowczych przeprowadza się za pomocą dwóch narzędzi przyspieszających osiąganie celów biznesowych: KIT i KIQ.
    • KIT ’s (Key Intelligence Topics) to Kluczowe Zagadnienia Wywiadowcze (dotyczące Systemów Wczesnego Ostrzegania, kluczowych konkurentów oraz strategiczne), czyli aspekty środowiska, które mają największe znaczenie dla firmy (z punktu widzenia realizacji jej celów biznesowych).
    • KIQ (Key Intelligence Questions) to Kluczowe Pytania Wywiadowcze, pozwalające wypełnić luki poznawcze w posiadanym rozpoznaniu.
    • Zestawy KIT i KIQ nie są niezmienne i należy regularnie dokonywać ich aktualności.
    • O zasobach potrzebnych do gromadzenia i oceny informacji zawsze decyduje budżet oraz doświadczenie (wiedza i umiejętności) pracowników firmy.
    • I to byłoby na tyle 😉

NA ZAKOŃCZENIE

Aby niczego nie przegapić przypominam, że…
jeśli interesuje Cię tematyka Bloga:

A tymczasem…

Do zaczytania!

Szpiegul

O CZYM NAPISAŁEM W ARTYKULE

ARTYKUŁY O PODOBNEJ TEMATYCE

Piotr Herman

Serdecznie Cię witam!!! I przy okazji: Tak, to ja jestem na tym zdjęciu ? Piszę o służbach mniej lub bardziej tajnych, gdyż doskonale rozumiem ich specyfikę. Tak się bowiem składa, że zanim zostałem szkoleniowcem Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence) byłem oficerem polskich służb specjalnych. A obecnie przekazuję praktyczną wiedzę i umiejętności niezbędne dla biznesowych: researcherów (czyli wywiadowców), analityków (i to nie tylko wywiadowczych), bezpieczników (czyli wszelakich specjalistów ds. bezpieczeństwa) oraz strategów biznesowych (co oznacza również menadżerów i kierowników różnego autoramentu, a także top managementu). I na tym zarabiam. A Blog i podcasting to moje prezenty dla Ciebie ?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.