Opublikowane w przez Piotr Herman

SWB 014: Rozwój analityki [#CSI 005]

Krótko, jasno i przejrzyście o podstawowych koncepcjach Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence).  W tym odcinku cyklu SWB (Szpiegostwo W Biznesie) blok „Inteligencja analityczna„: rozwój analityki.

Zapraszam serdecznie 🙂

#CSI 005 rozwój analityki

O CZYM PRZECZYTASZ

    • Źródła danych
    • Po co firmom analityka
    • Triada analityczna
    • Pięć poziomów analityki

A przy okazji...
Jeśli interesuje Cię tematyka Bloga:

I nie zapomnij zaglądać na Vloga 🙂

A TUTAJ możesz zostać Patronem Bloga!

Miłego czytania 😉

A TERAZ PO KOLEI…

Na YouTube’owym kanale Szpiegul.pl publikuję cykl audycji wideo, w którym staram się krótko, jasno i przejrzyście wyjaśnić najbardziej podstawowe koncepcje Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence). Wiąże się to, oczywiście, ze stosowaniem przeze mnie uogólnień (ale nie skrótów czy uproszczeń!).

Niniejszy artykuł nie jest prostą transkrypcją poszczególnych odcinków. Jego treść została poprawiona i uzupełniona (czasami znacznie) w stosunku do tego, co opublikowałem na YT. Podobnie zresztą jest z wszystkimi odcinkami cyklu.

A ów cykl obejmuje pięć bloków zagadnieniowych (w każdym zaś trzy odcinki):

    • Wywiad w biznesie:
      • Wywiad gospodarczy
      • Wywiad konkurencyjny
      • Wywiad biznesowy
    • Inteligencja analityczna:
      • Cele analityki
      • Rozwój analityki
      • Typy analiz
    • Bezpieczeństwo biznesu:
      • Bezpieczny biznes
      • Osłona kontrwywiadowcza
      • Szpiegostwo gospodarcze
    • Zarządzanie strategiczne:
      • Struktury i kryzysy
      • Piramida i planowanie
      • Strategiczny HR
    • Kwestie systemowe CSI:
      • Cykl wywiadowczy
      • System Wczesnego Ostrzegania
      • Cyberbezpieczeństwo

Koncepcja CSI

Całościowa koncepcja Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI wygląda następująco:

    • Fundament tworzy zarządzanie strategiczne:
      • w kierowaniu ogólnym,
      • zasobami ludzkimi
    • Na nim oparte są trzy filary:
      • wywiad w biznesie,
      • inteligencja analityczna,
      • bezpieczeństwo biznesu,
    • Klamrą spinającą całość (niejako dachem naszej konstrukcji) jest System Wczesnego Ostrzegania.

Wskazania i przeciwskazania 😉

Wszystkie działania podejmowane w ramach stosowania koncepcji Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence) są całkowicie legalne!

Jeśli coś robione jest poza granicami obowiązującego prawa, to są to prawdopodobnie czyny przestępcze nie mające nic wspólnego z CSI, a jeśli już to są one zwalczane przez piony CSI w firmie!

Istotną cechą działań CSI jest to, iż nie są to działania tajne!

Tajność dotyczy tylko jednej kwestii: to, co uznaje się za tajemnicę przedsiębiorstwa lub tajemnicę służbową (w tym znaczeniu, że nie stanowi ona tajemnicy przedsiębiorstwa ale  np. właściciel firmy nie chciałby, aby o niektórych sprawach pracownicy rozprawiali poza nią, szczególnie w miejscach publicznych czy mediach).

Tajność dotyczy tylko całej sfery poufności, tajemnic przedsiębiorstwa.

Nie dotyczy jednak działań np. wywiadowców firmy w ramach działań wywiadowczych. To nie są żadne działania tajne!

Szczególnie ludzie spoza firmy muszą wiedzieć kogo reprezentują wywiadowcy.

Żadnego stosowania działań „pod obcą flagą” czy też podawania za kogoś kim się nie jest (co w naszej rzeczywistości jest niestety stosowane dość często).

To co najmniej nieetyczne, a czasami wręcz stanowi przestępstwo, np. szpiegostwo gospodarcze.

A to zwalczamy!

Powyższe nie dotyczy oczywiście wykonywania testów penetracyjnych w ramach zleceń typu „tajemniczy klient / pracownik”. Ale tutaj działają nieco inne regulacje prawne.

ŹRÓDŁA DANYCH

W dzisiejszym odcinku opowiemy sobie o kilku kategoriach źródeł danych wykorzystywanych w wywiadzie w biznesie (czyli: gospodarczym, konkurencyjnym oraz biznesowym).

W polskojęzycznej literaturze przedmiotu zadomowiły się akronimy angielskojęzyczne określające poszczególne kategorie źródeł. Z tego też powodu powołam się na nie.

#CSI 005 źródła danych

OSINT

… czyli źródła otwarte; źródła ogólnodostępne. To prawdopodobnie najbardziej znane (i najczęściej stosowane) źródła informacji. Co nie oznacza, że są bardzo łatwo dostępne. Jednakże dostęp do takiego źródła, oficjalny i legalny, jest. Takim źródłem są wszelkie (dostępne) rejestry i bazy danych: marketingowe, państwowe: rejestry geodezyjne czy KRS (gdzie możemy przejrzeć akta interesujących nas spółek czy fundacji, na podstawie których możemy dokonywać np. wywiadowcze analizy finansowe danego przedsiębiorstwa).

Z tej kategorii źródeł wydaje się wyłączać SOCMINT czyli wszystkie dane znajdujące się w szeroko pojętych mediach społecznościowych. Ta wciąż jeszcze podkategoria OSINT w dość szybkim tempie staje się bardzo eksploatowana w biznesie.

HUMINT

… czyli źródła osobowe; ludzie. Do takich źródeł zaliczamy np. pracowników naszej firmy. Takie źródła to bardzo często handlowcy, którzy nierzadko posiadają ogromną wiedzę na temat tego, co dzieje się w bliskim otoczeniu konkurencyjnym firmy oraz w jej środowisku wewnętrznym.

IMINT

… czyli źródła obrazowe. Są to np. zdjęcia satelitarne dotyczące upraw kukurydzy w „Kukurystanie” czy gdziekolwiek indziej. Na tej podstawie prognozuje się wielkość sprzedaży towaru i przyszłe zyski na giełdach towarowych.

MASINT

… czyli źródła pomiarowo-badawcze. Wyobraźmy sobie zupełnie hipotetyczną informację, gdzie firma A podejrzewa firmę B z tego samego sektora… ot, choćby chemicznego… że ta produkuje farby i sprzedaje je na rynku znacznie poniżej wartości ich wytworzenia (obie stosują podobną technologię i powinny stosować się do tych samych norm, np. ekologicznych – patrz: otoczenie ekologiczne w makrootoczeniu). Firma A dokonuje pomiaru i analizy ścieków z kanalizacji i odkrywa w niej związki chemiczne będące odpadem z produkcji farb, które powinny być utylizowane (co jest drogie), a trafiają do kanalizacji właśnie. Dzięki MASINT firma A ma wiarygodne podejrzenie, że firma B dopuszcza się popełniania czynów niedozwolonych i może tą sprawę załatwić instytucjonalnie, zgłaszając to właściwym organom państwa. Zwróćmy uwagę, że to też część walki konkurencyjnej.

SIGINT

… czyli źródła sygnałowe. Jeśli chodzi o wywiad w biznesie to ja nie widzę możliwości stosowania takich źródeł w szerokim zakresie. Są to wszelkiego rodzaju podsłuchy i nasłuchy. Sytuacje, w których korzysta się legalnie z takich źródeł danych są naprawdę bardzo ograniczone obowiązującymi przepisami prawa. Są to źródła bardzo rzadko wykorzystywane.

PO CO KOMU ANALITYKA?

Tylko w jednym celu: aby nie „obudzić się z ręką w nocniku”!

Struktura zasobów informacyjnych firmy nie posiadającej (nie stosującej) inteligencji analitycznej jest nieefektywna – firma nie wykorzystuje tych zasobów, gdyż albo nie ma ich wcale, albo jedynie w bardzo ograniczonym i podstawowym (szczątkowym) zakresie.

Uzmysłówmy sobie, że w takiej firmie mniej więcej:

    • 80 procent (lub więcej) jej zasobów tworzą „gołe”, nieprzetworzone dane; fakty, które zaistniały, a firma w ogóle nie zdaje sobie sprawy z tego,
    • 15 (lub mniej) procent to informacje (w jakiś sposób) przetworzone,
    • 5 (lub mniej) procent to informacje kierownicze; te, na podstawie których podejmowane są decyzje o znaczeniu strategicznym dla firmy. To pięcioprocentowa jest wiedza – czyli niemal żadna.

Z kolei w firmach, w których analityka jest na najwyższym poziomie – czyli w firmach konkurujących na rynku poprzez analitykę – struktura zasobów informacyjnych jest zupełnie inna:

    • 55 procent jej zasobów to wiedza; to informacja kierownicza,
    • 25 procent stanowią informacje przetworzone (włączone do systemu informacyjnego firmy),
    • 20 procent to surowe dane; surowe fakty.

A należy jeszcze uzmysłowić sobie, że taka firma (taki konkurent analityczny) zdobywa znacznie więcej danych niż firma nie posiadająca analityki. Jednocześnie surowych danych u konkurenta analitycznego jest tylko 20 procent!

😉 Czy czujesz jak rodzi się moc? 😉

TRIADA ANALITYCZNA

Kwestią kluczową dla zrozumienia analityki jest tzw. triada analityczna.

Chodzi o prześledzenie związków zachodzących pomiędzy trzema czynnikami:

    • przedmiotem analizy,
    • analitykiem,
    • odbiorcą.

Owa triada to równocześnie podstawowy cykl analityczny.

Odbiorca jest decydentem (użytkownikiem). On stawia problem.

Przedmiot analizy to ów problem oraz zebrane na jego temat (lub w związku z nim) dane.

Analityk (zwykle jednak zespół analityków) ocenia i analizuje zgromadzony materiał, a następnie dystrybuuje go (czyli przekazuje odbiorcy).

#CSI 005 triada analityczna

POZIOMY ANALITYKI

O trafności decyzji gospodarczych (biznesowych) decyduje stopień rozwoju analityki w firmie!

Możemy wyszczególnić pięć poziomów rozwoju inteligencji analitycznej w firmie. Wskazują one na efektywność decyzji strategicznych podejmowanych w wyniku zastosowania analityki.

Współcześnie konkurowanie na rozwiniętych rynkach odbywa się właśnie poprzez analitykę. Dzieje się tak dlatego, że bez analityki nie ma strategii ani taktyki, a pozostają jedynie chaotyczne działania na poziomie operacyjnym. Tą sytuację określiłem nieco wcześniej jako „pozostawanie z ręką w nocniku”.

Jednocześnie jest to najniższy możliwy poziom dla oceny firmy na podstawie stopnia wykorzystywania analityki.

Poziom I: Trudności w zakresie analityki

To brak lub stan szczątkowy analityki, wykonywanej przez poszczególnych pracowników dla osiągania własnych celów zawodowych. Robią to tak, jak potrafią. To działanie na oślep. To zupełny brak wywiadowców (zdobywających dane) i analityków (oceniających i analizujących zebrany materiał).

Interesującym nas zagadnieniem jest wówczas uzyskanie odpowiedzi na jedno proste pytanie: Co się dzieje?

Celem działań jest zdobycie danych, aby poprawić operacje firmy.

Nie posiadamy (w zasadzie to nie potrzebujemy) również żadnych mierników pozwalających określić stan rozwoju analityki w firmie.

Aby zdobyć się na nią i wejść na wyższy poziom muszą wystąpić dwa czynniki:

    • wola kierownictwa,
    • umiejętności pracowników.

Poziom II: Analityka zlokalizowana

Osiągnięcie tego poziomu objawia się zazwyczaj poprzez nacisk kładziony na sprawozdawczość oraz powstawanie niewielkich, niezależnych od siebie „ognisk” (ale jeszcze nie centrów) działań analitycznych.

Na tym poziomie analityka posiada więc zasięg lokalny i okazjonalny. W żaden sposób nie wspiera ona konkurencyjności firmy; nie wspiera kompetencji wyróżniających firmy.

Zagadnieniem, nad którym się pracuje jest ustalenie co robić, aby udoskonalić działania firmy oraz lepiej rozumieć branżę.

Celem działań jest więc wykorzystanie analityki do poprawienia jednego lub więcej działań firmy.

Miernikiem stosowanym na określenie tego poziomu jest zwrot z inwestycji w poszczególne aplikacje.

Jeśli firma nadal się rozwija wchodzi na wyższy poziom inteligencji analitycznej.

Poziom III: Aspiracje analityczne

Na tym poziomie firma zaczyna rozumieć wartość i możliwości konkurencji analitycznej. Jednakże na swojej drodze biznesowej pojawiają się przeszkody w zakresie kompetencji. I nie ma co ukrywać, długa droga przed taką firmą, aby je pokonać. Przede wszystkim musi wystąpić świadomość i zaangażowanie kadry kierowniczej (zwykle pracownicy już rozumieją, a kierownicy jeszcze nie). Bez tego ani rusz.

Firma posiada już jednak aspiracje analityczne. Dlatego dostrzegalne są starania o szersze wprowadzenie analityki w firmie oraz początek dążeń o zintegrowanie uzyskiwanych danych.

Poprzez analitykę pracujemy już nad zagadnieniami dnia dzisiejszego, by ustalić co dzieje się w tej chwili, a przede wszystkim czy możliwe jest ekstrapolowanie obecnych trendów.

Celem staje się użycie analityki do udoskonalenia uświadomionej i znanej już wyróżniającej firmę kompetencji.

Miernikami są przyszłe wyniki firmy i wartość rynkowa przedsiębiorstwa.

Poziom IV: Firmy analityczne

Firma nadal ma pewne problemy nie pozwalające się jej rozwinąć, np. posiada umiejętności, ale brak woli dalszego rozwoju analityki w firmie.

Na tym poziomie analityka obejmuje już całą firmę. Wskutek tego istnieje zdolność do wykorzystania analityki w celu zdobycia przewagi oraz świadomość tego, co należy zrobić, aby wejść na wyższy poziom rozwoju inteligencji analitycznej.

Firma pracuje nad zagadnieniem pozwalającym jej na wykorzystanie analityki do wprowadzania innowacji i różnicowania.

Celem podejmowanych działań jest budowa jak najszerszych kompetencji analitycznych.

Miernikiem rozwoju jest stwierdzenie faktu, iż analityka to ważny czynnik osiągania wyników i wartości.

Poziom V: Konkurenci analityczni

W momencie gdy uda się już pokonać przeszkody poziomu IV, wówczas firma staje się konkurentem analitycznym; firmą konkurującą poprzez stosowanie analityki. Staje się to kompetencją wyróżniającą i pojawia się ambicja dużej skali działań biznesowych.

Dzięki analityce firma osiąga trwałe rezultaty i przewagę na rynku. Obejmuje ona bowiem wszystkie aspekty działania firmy.

Zagadnienie, nad którym skupiamy się w tym momencie, to ustalenie co jeszcze jest możliwe oraz w jaki sposób utrzymać prowadzenie. Firma wie bowiem doskonale co dalej.

Celem podejmowanych działań jest osiągnięcie mistrzostwa analitycznego, co wyrazi się w konkurowaniu w pełni analitycznym.

I taki też jest miernik tego poziomu inteligencji analitycznej: analityka jest głównym czynnikiem osiągania wszelkich innych mierników i wartości.

Poszczególne poziomy inteligencji analitycznej posiadają swoje odniesienie do poziomów wywiadu w biznesie.

#csi 005 poziomy analityki

PODSUMUJMY CAŁOŚĆ

    • Wszystkie działania CSI są całkowicie legalne.
    • Istotną cechą działań CSI jest to, iż nie są to działania tajne (z wyłączeniem tajemnicy przedsiębiorstwa).
    • Istnieje sześć kategorii źródeł danych wywiadowczych.
    • O trafności decyzji biznesowych decyduje stopień rozwoju analityki w firmie.
    • Dzięki analityce firma może osiągać trwałe rezultaty i utrzymywać przewagę na rynku.
    • Istnieje pięć stadiów (poziomów) rozwoju analityki w firmie: od jej zupełnego braku aż do zostania konkurentem analitycznym.
    • Rozwój inteligencji analitycznej w firmie jest ściśle powiązany z rozwojem wywiadu w biznesie.

I to byłoby na tyle 😉

NA ZAKOŃCZENIE

Aby niczego nie przegapić przypominam, że…
jeśli interesuje Cię tematyka Bloga:

A tymczasem…

Do zaczytania!

Szpiegul

O CZYM NAPISAŁEM W ARTYKULE

#CSI 005 inteligencja analityczna

ARTYKUŁY O PODOBNEJ TEMATYCE

Piotr Herman

Serdecznie Cię witam!!! I przy okazji: Tak, to ja jestem na tym zdjęciu ? Piszę o służbach mniej lub bardziej tajnych, gdyż doskonale rozumiem ich specyfikę. Tak się bowiem składa, że zanim zostałem szkoleniowcem Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence) byłem oficerem polskich służb specjalnych. A obecnie przekazuję praktyczną wiedzę i umiejętności niezbędne dla biznesowych: researcherów (czyli wywiadowców), analityków (i to nie tylko wywiadowczych), bezpieczników (czyli wszelakich specjalistów ds. bezpieczeństwa) oraz strategów biznesowych (co oznacza również menadżerów i kierowników różnego autoramentu, a także top managementu). I na tym zarabiam. A Blog i podcasting to moje prezenty dla Ciebie ?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.