Opublikowane w przez Piotr Herman

SWB 018: Szpiegostwo gospodarcze [#CSI 009]

Krótko, jasno i przejrzyście o podstawowych koncepcjach Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence).  W tym odcinku cyklu SWB (Szpiegostwo W Biznesie) blok „Bezpieczeństwo biznesu„: szpiegostwo gospodarcze oraz nadużycia (i ich zwalczanie).

Zapraszam serdecznie 🙂

#CSI 009 szpiegostwo gospodarcze - bezpieczeństwo biznesu

O CZYM PRZECZYTASZ

    • Przeciwdziałanie nadużyciom
    • Zapobieganie korupcji
    • Zwalczanie szpiegostwa gospodarczego

A przy okazji...
Jeśli interesuje Cię tematyka Bloga:

I nie zapomnij zaglądać na Vloga 🙂

A TUTAJ możesz zostać Patronem Bloga!

Miłego czytania 😉

A TERAZ PO KOLEI…

Na YouTube’owym kanale Szpiegul.pl publikuję cykl audycji wideo, w którym staram się krótko, jasno i przejrzyście wyjaśnić najbardziej podstawowe koncepcje Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence). Wiąże się to, oczywiście, ze stosowaniem przeze mnie uogólnień (ale nie skrótów czy uproszczeń!).

Niniejszy artykuł nie jest prostą transkrypcją poszczególnych odcinków. Jego treść została poprawiona i uzupełniona (czasami znacznie) w stosunku do tego, co opublikowałem na YT. Podobnie zresztą jest z wszystkimi odcinkami cyklu.

A ów cykl obejmuje pięć bloków zagadnieniowych (w każdym zaś trzy odcinki):

    • Wywiad w biznesie:
      • Wywiad gospodarczy
      • Wywiad konkurencyjny
      • Wywiad biznesowy
    • Inteligencja analityczna:
      • Cele analityki
      • Rozwój analityki
      • Typy analiz
    • Bezpieczeństwo biznesu:
      • Bezpieczny biznes
      • Osłona kontrwywiadowcza
      • Szpiegostwo gospodarcze
    • Zarządzanie strategiczne:
      • Struktury i kryzysy
      • Piramida i planowanie
      • Strategiczny HR
    • Kwestie systemowe CSI:
      • Cykl wywiadowczy
      • System Wczesnego Ostrzegania
      • Cyberbezpieczeństwo

Koncepcja CSI

Całościowa koncepcja Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI wygląda następująco:

    • Fundament tworzy zarządzanie strategiczne:
      • w kierowaniu ogólnym,
      • zasobami ludzkimi
    • Na nim oparte są trzy filary:
      • wywiad w biznesie,
      • inteligencja analityczna,
      • bezpieczeństwo biznesu,
    • Klamrą spinającą całość (niejako dachem naszej konstrukcji) jest System Wczesnego Ostrzegania.

PRZECIWDZIAŁANIE NADUŻYCIOM

Mówiliśmy ostatnio o osłonie kontrwywiadowczej. Jednym z jej celów jest rozpoznawanie i zbieranie dowodów na nielojalność oraz przestępstwa popełniane przez pracowników, osoby zarządzające i właścicieli firmy, a także kooperantów (działających na szkodę firmy).

Zacznijmy od tego, że skala nadużyć gospodarczych ma tendencję rosnącą. Oznacza to, że przestępczość gospodarcza w Polsce ma się nie tylko dobrze, ale coraz lepiej.

Kto okrada firmy?

Plus minus po połowie: osoby spoza firmy oraz (w niewielkiej, ale jednak większości) pracownicy.

Z pracowników zaś ponad połowa to kadra zarządzająca wszystkich szczebli oraz specjaliści pracujący w firmie co najmniej od trzech do pięciu lat.

Takie są statystyki 😉

I jeszcze jedno: połowa wykrytych nadużyć zgłaszana jest przez sygnalistów.

Jakie to nadużycia?

Różne:

    • kradzież majątku i pieniędzy firmy,
    • nadużycia podatkowe i transakcyjne (czasami nadużycia podatkowe wynikają z działań zaplanowanych i świadomych, a innym razem z działań fiskusa i wadliwych interpretacji podatkowych),
    • łapownictwo i korupcja,
    • nieetyczne prowadzenie biznesu oraz konflikty interesów (szpiegostwo gospodarcze oraz działalność Kretów),
    • cyberprzestepczość.

Jak widać należy regularnie przeprowadzać oceny ryzyka nadużyć. A kiedy już ujawni się szkody niezbędne staje się wykonanie analizy kryminalnej oraz (lub) audytu śledczego.

ZAPOBIEGANIE KORUPCJI

W praktyce gospodarczej najprawdopodobniej problem korupcji pojawia się najczęściej przy okazji organizowanych przetargów. Jest to zjawisko niebezpieczne i trudne do wykrycia. Kiedy jednak zostanie wykryte, staje się niezwykle kosztowne – i finansowo, i wizerunkowo.

Mimo tego, chcąc uzyskać cenny kontrakt, firmy jednak często posuwają się do łapówkarstwa: pieniędzy, wyjazdów, kosztownych prezentów, wzajemnych przysług… Zasada jednak pozostaje ta sama.

Korupcja gospodarcza polega na wręczaniu i przyjmowaniu korzyści (majątkowych, osobistych albo ich obietnicy) zmierzających do wywarcia wpływu na działalność gospodarczą.

Pod pojęciem korupcji gospodarczej rozumiemy w szczególności korupcję urzędniczą i menedżerską.

Nie będę tutaj dokonywał analizy prawnych pojęć.

Wskażę jedynie, iż:

    • Korupcja urzędnicza krajowa ma miejsce wówczas, gdy przyjmującym korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę jest urzędnik państwa polskiego (osoba pełniąca funkcję publiczną).
    • Korupcja urzędnicza zagraniczna ma miejsce wówczas, gdy przyjmującym korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę jest osoba pełniąca funkcję publiczną w państwie obcym lub w organizacji międzynarodowej.
    • Korupcja menedżerska ma miejsce wówczas, gdy przyjmujący w zamian za korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę w określony sposób wywiera wpływ na działalność gospodarczą (sprzedajność menadżerska albo przekupstwo menadżerskie).

#CSI 009 korupcja - bezpieczeństwo biznesu

Ważne, że w dzisiejszych czasach:

    • Korupcja jest zjawiskiem często występującym w rzeczywistości biznesowej.
    • Jest ścigana przez prawo i powołane do tego organa.
    • Z tego też powodu ryzyko jej wykrycia jest wysokie.
    • W przypadku wykrycia jest kosztowna (finansowo i wizerunkowo; chodzi także o tymczasowe aresztowania i kary więzienia, jak również tzw. odpowiedzialność karną podmiotów zbiorowych).
    • Często realizowana jest bez wiedzy kierownictwa (w celu realizacji targetów) – co dodatkowo zwiększa koszt wizerunkowy firmy (chodzi mi o percepcję kierownictwa i właścicieli).
    • Do powyższego dochodzi jeszcze problem odpowiedzialności firmy jako podmiotu zbiorowego za przestępstwa korupcyjne.

W ramach bezpieczeństwa biznesu wykrywa się ją i zwalcza za pośrednictwem Systemu Przeciwdziałania Korupcji (w oparciu o międzynarodową normę ISO 37001).

ZWALCZANIE SZPIEGOSTWA GOSPODARCZEGO

Głównym celem osłony kontrwywiadowczej jest niedopuszczenie do niekontrolowanego wyprowadzenia z firmy informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub informacji niejawnych, mogących zagrozić jego pozycji rynkowej, zarówno w sytuacji bieżących działań, jak i w przyszłości.

Wszelkie działania zmierzające do takiego niekontrolowanego wyprowadzenia informacji nazywane są bardzo często szpiegostwem gospodarczym. Nie mają one nic wspólnego z wywiadem w biznesie… No, chyba tylko tyle, że osłona kontrwywiadowcza służy wykrywaniu i przeciwdziałaniu szpiegostwu.

Szpiegostwo zawsze zakłada istnienie kogoś na zewnątrz firmy, kto różnymi sposobami próbuje wejść w posiadanie tajemnic przedsiębiorstwa lub dokonać sabotażu w celu:

    • ograniczenia możliwości działania biznesu,
    • spowolnienia działalności,
    • całkowitego zaprzestania działalności.

#CSI 009 cele szpiegostwa gospodarczego - bezpieczeństwo biznesu

Nie każde jednak takie działanie będzie szpiegostwem. Różnego rodzaju nieautoryzowany dostęp może być bowiem dokonywany nie tylko przez szpiegów gospodarczych, lecz również przez:

    • przełożonych (w ramach monitorowania pracowników),
    • policję (w ramach działań prowadzonych przez organa ścigania),
    • prywatnych detektywów i konsultantów (w ramach tzw. prywatnych śledztw),
    • agencje wywiadu państwowego (zbieranie informacji wywiadowczych),
    • przestępców (w różnych celach kryminalnych),
    • sygnalistów (pracowników firmy informujący o nieprawidłowościach),
    • przyjaciół i rodzinę (zwykle sprawy prywatne).

 Jakiego typu działania podlegają rozpoznawaniu w ramach osłony kontrwywiadowczej?

    • Archeologia śmietnikowa
    • Obserwacja (obca)
    • Prowadzenie rozpoznania (przez obcych) pod fałszywą flagą (to nie to samo co „tajemniczy klient” czy „tajemniczy pracownik”)
    • Fałszywa rekrutacja
    • Werbowanie agentów (przez obcych)
    • Wykorzystywanie pracowników dobrowolnie udzielających informacji („długi jęzor”)
    • Potajemne wejścia, włamania, kradzieże, napady (stąd np. cały dział działań związanych z bezpieczeństwem podróży)
    • Podsłuchy oraz aplikacje szpiegujące telefony komórkowe
    • Dezinformacja ( wojny spamowe)
    • Ataki socjotechniczne i wykorzystanie słabości (uczuć)
    • Sabotaż (pracowniczy)

To pokazuje na skalę problemu przy określeniu czy mamy do czynienia ze szpiegostwem gospodarczym.

PODSUMUJMY CAŁOŚĆ

    • Celem osłony kontrwywiadowczej jest rozpoznawanie i zbieranie dowodów na nielojalność oraz przestępstwa popełniane na szkodę firmy, a także niedopuszczenie do niekontrolowanego wyprowadzenia z firmy informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.
    • Skala nadużyć gospodarczych ma tendencję rosnącą.
    • Połowa wykrytych nadużyć zgłaszana jest przez sygnalistów.
    • Należy regularnie przeprowadzać oceny ryzyka nadużyć.
    • Po ujawnieniu szkody niezbędne staje się wykonanie analizy kryminalnej oraz (lub) audytu śledczego.
    • Korupcja jest niezwykle kosztowna w przypadku wykrycia: finansowo i wizerunkowo.
    • Pod pojęciem korupcji gospodarczej rozumiemy w szczególności korupcję urzędniczą i menedżerską.
    • W ramach CSI korupcję zwalcza się za pośrednictwem Systemu Przeciwdziałania Korupcji (ISO 37001).
    • Szpiegostwo gospodarcze jest zwalczane przez pion CSI.
    • Szpiegostwo związane jest z osobą na zewnątrz firmy, która różnymi sposobami próbuje wejść w posiadanie tajemnic przedsiębiorstwa lub dokonać sabotażu w celu: ograniczenia możliwości działania biznesu, spowolnienia działalności albo całkowitego zaprzestania działalności.
    • Nie każde jednak takie działanie będzie szpiegostwem w rozumieniu prawnym.

I to byłoby na tyle 😉

NA ZAKOŃCZENIE

Aby niczego nie przegapić przypominam, że…
jeśli interesuje Cię tematyka Bloga:

A tymczasem…

Do zaczytania!

Szpiegul

O CZYM NAPISAŁEM W ARTYKULE

ARTYKUŁY O PODOBNEJ TEMATYCE

Piotr Herman

Serdecznie Cię witam!!! I przy okazji: Tak, to ja jestem na tym zdjęciu ? Piszę o służbach mniej lub bardziej tajnych, gdyż doskonale rozumiem ich specyfikę. Tak się bowiem składa, że zanim zostałem szkoleniowcem Wywiadu Bezpieczeństwa Biznesu CSI (Corporate Security Intelligence) byłem oficerem polskich służb specjalnych. A obecnie przekazuję praktyczną wiedzę i umiejętności niezbędne dla biznesowych: researcherów (czyli wywiadowców), analityków (i to nie tylko wywiadowczych), bezpieczników (czyli wszelakich specjalistów ds. bezpieczeństwa) oraz strategów biznesowych (co oznacza również menadżerów i kierowników różnego autoramentu, a także top managementu). I na tym zarabiam. A Blog i podcasting to moje prezenty dla Ciebie ?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.